قورمه سبزی با قدمتی بیش از چهار هزار سال، یکی از غذاهای بومی و ملی ایرانیان محسوب می شود و شهرتی جهانی دارد. این غذا در نقاط مختلف ایران با دستورالعمل های گوناگونی پخته می شود اما در همه جا مواد اصلی آن گوشت گوسفندی و سبزی های معطر است و پخت آن نکات ظریفی دارد که نشان دهنده هنر آشپزی بانوان ایرانی است.
وجه تسمیه واژه قورمه به گوشت های مصرفی هر خانواده بر می گردد که در قدیم برای مصرف چند ماه یا یک سال آن را به صورت قورمه در می آوردند و همراه نمک و روغن حیوانی می پختند. این کار موجب می شد که گوشت به مدت طولانی سالم باقی بماند و هنگام طبخ غذاهای مختلف، مدت زمان کوتاه تری برای پخت آن صرف شود.
سبزی های استفاده شده در قورمه سبزی نیز سبزی های معطری مثل تره، جعفری، شنبلیله، گشنیز، اسفناج یا برگ چغندر هستند که باید آنها را به خوبی خورد کرده و همراه روغن تفت داد. از دیگر مواد استفاده شده در قورمه سبزی، لوبیا قرمز یا لوبیا چیتی و لیمو عمانی هستند.
از آنجایی که قورمه سبزی یک غذایی اصیل ایرانی است، اولین شنبه از ماه آذر روز جهانی قورمه سبزی نام گرفته که در برخی از شهرستان ها این روز را جشن می گیرند. در این مقاله پیرامون ادویه های مخصوص و چاشنی قورمه سبزی مطالعه خواهید کرد.
ادویه مخصوص قورمه سبزی چیست؟
ادویه مخصوص قورمه سبزی چیست؟
در نقاط مختلف ایران، قورمه سبزی با چاشنی های گوناگونی ساخته می شود که متناسب با ذائقه افراد بومی همان منطقه است؛ به عنوان مثال برخی از افراد در قورمه سبزی از رب گوجه فرنگی یا تمبر هندی استفاده می کنند. در ادامه بعضی از چاشنی های قورمه سبزی ذکر می شود.
تمبر هندی
در مناطق کویری ایران معمولا در زمان پخت قورمه سبزی، مقداری تمبر هندی به آن اضافه می کنند. تمبر هندی طعمی ملس بین ترش و شیرین ایجاد کرده و رنگ قورمه سبزی را نیز اندکی تغییر می دهد. زمان اضافه کردن این چاشنی نیم ساعت قبل از آماده شدن خورشت است.
برای اضافه کردن این چاشنی خوشمزه، ابتدا مقداری تمبر هندی را در آب جوشیده حل کنید. توجه فرمایید که مقدار آب زیاد نباشد؛ سپس نیم ساعت قبل از سرو خورشت آن را به غذا اضافه کنید. اگر برای اولین بار می خواهید این چاشنی را امتحان کنید، ابتدا آن را با مقدار کمی خورشت ترکیب کرده و بچشید.
رب انار
رب انار نیز یکی دیگر از چاشنی های محبوب ایرانی است و در غذاهایی مثل خورشت فسنجان و مرغ ترش، چاشنی اصلی محسوب می شود. در برخی از شهرهای ایران در خورشت قورمه سبزی از رب انار استفاده می شود تا طعمی ترش و ملس به آن بدهد.
رب انار را هم باید مثل تمبر هندی در مرحله آخر به خورشت اضافه کنید. 30 تا 40 دقیقه قبل از آماده شدن خورشت، می توانید رب انار را در مقداری آب حل کرده یا بدون آب به قورمه سبزی اضافه کنید. توجه داشته باشدی که در ترکیب این چاشنی ها زیاده روی نکنید؛ زیرا طعم و رنگ خورشت قورمه سبزی شما کاملا تغییر خواهد کرد.
رب نارنج یا آب نارنج
در برخی از شهرهای ایران، غالبا شهرهای جنوبی، از رب نارنج یا آب نارنج برای طعم دادن به قورمه سبزی استفاده می شود. این چاشنی طعمی ترش و عطری مطبوع به قورمه سبزی می دهد و جزء چاشنی های محبوب این خورشت است.
علاوه بر طعم دلپذیر، رب نارنج با ویتامین ها و املاحی نظیر کلسیم، پتاسیم، آهن، ویتامین A و B موجب تقویت سیستم ایمنی و هضم بهتر غذا می شود. زمان اضافه کردن رب نارنج یا آب نارنج نیز در مرحله آخر پخت خورشت است. شما می توانید 10 تا 15 دقیقه قبل از سرو غذا، این چاشنی خوشمزه را به خورشت اضافه کنید.
رب آلوچه
رب آلوچه یکی از محبوب ترین چاشنی ها در شهرهای شمالی ایران است و در اغلب غذاها از آن به عنوان چاشنی استفاده می شود. این چاشنی نیز مانند رب نارنج موجب تغییر رنگ غذا نمی شود اما طعمی فوق العاده دلپذیر دارد.
اگر شما هم طرفدار قورمه سبزی با طعم ترش هستید، می توانید رب آلوچه را 20 تا 30 دقیقه قبل از سرو خورشت به آن اضافه کنید. رب آلوچه مملو از ویتامین C، پتاسیم و آنتی اکسیدان است و موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش و هضم بهتر غذا می شود.
رب گوجه فرنگی
رب گوجه فرنگی نیز یکی دیگر از چاشنی هایی است که در برخی از نقاط ایران هنگام طبخ قورمه سبزی استفاده می شود. این چاشنی به دو صورت به خورشت اضافه می شود. بعضی از افراد هنگام تفت پیاز و در مرحله ابتدایی، رب گوجه فرنگی را همراه ادویه و پیاز تفت می دهند و عده ای دیگر در نیم ساعت آخر و قبل از سرو غذا، مقداری رب تفت داده را به خورشت اضافه می کنند.
توجه داشته باشید که میزان مشخصی از این چاشنی را به خورشت اضافه کنید تا طعم و رنگ قورمه سبزی تغییر نکند.
آبغوره
از دیگر چاشنی های قورمه سبزی، می توان به آبغوره اشاره کرد. آبغوره علاوه بر طعم دلپذیر، سرشار از ویتامین C و اسیدهای گلوکولیک و فرمیک است که می تواند به هضم بهتر غذا و دفع کلسترول بد از بدن کمک کند. در برخی از شهرهای ایران از آبغوره یا آبلیمو برای ترش کدن طعم قورمه سبزی استفاده می شود.
شما می توانید آبغوره را به دو صورت به خورشت قورمه سبزی اضافه کنید؛ برخی از افراد ده دقیقه قبل از سرو غذا، این چاشنی را داخل خورشت می ریزند، عده ای دیگر این چاشنی را در زمان میل کردن غذا به خورشت اضافه می کنند.
لیمو عمانی
لیمو عمانی یکی از رایج ترین و خوشمزه ترین چاشنی های قورمه سبزی است که در اکثر نقاط ایران مورد استفاده قرار می گیرد. لیمو عمانی سرشار از کلسیم، پتاسیم و ویتامین C است و در کاهش فشار خون، چربی خون و بهبود عملکرد دستگاه گوارش تأثیر به سزایی دارد.
لیمو عمانی به صورت کامل یا گرد لیمو یا تکه تکه در خورشت استفاده کنید. اگر لیمو عمانی را به صورت کامل مورد استفاده قرار می دهید بهتر است یک ساعت قبل از اضافه کردن آن به خورش، لیموها را در آب ولرم خیس کرده و چندین بار آب آن را عوض کنید تا تلخی لیمو از بین برود.
بهترین زمان برای اضافه کردن لیمو عمانی یا گرد لیمو به خورشت یک ساعت قبل از سرو غذا است؛ بعد از اینکه مواد خورشت به خوبی پخته شد، لیموها را داخل خورشت بیاندازید و اجازه دهید یک ساعت همراه آن بپزد. برای اینکه لیموها به خوبی به خورشت طعم دهند، بهتر است روی آنها چند سوراخ ایجاد کنید.
ترکیبات ادویه و بهترین طعم دهنده ها و چاشنی های قورمه سبزی
ترکیبات ادویه و بهترین طعم دهنده ها و چاشنی های قورمه سبزی
از آنجایی که در قورمه سبزی از سبزی های معطر و خوشبو استفاده می شود معمولا افراد چاشنی ها و ادویه های به خصوصی را در آن می ریزند. در ادامه به برخی از ادیوه های رایج در قورمه سبزی اشاره می شود که شما می توانید با توجه به ذائقه خود و خانواده از آنها استفاده کنید.
فلفل قرمز
در اغلب شهرهای جنوبی از فلفل قرمز به عنوان چاشنی اصلی قورمه سبزی استفاده می شود. فلفل قرمز سرشار از ویتامین های C، B، A وK و املاحی نظیر پتاسیم، مس و کلسیم است. این چاشنی دلپذیر علاوه بر دادن طعمی تند و خوشمزه به غذا موجب تقویت سیستم ایمنی، افزایش متابولیسم، بهبود گردش خون و کاهش کلسترول می شود.
شما می تواندی فلفل قرمز را هنگام تفت دادن پیاز و در مرحله ایتدایی یا هنگام میل کردن غذا به این خورشت اضافه کنید. توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف این چاشنی موجب بروز بیماری های گوارشی و معده درد می شود. شما می توانید از فلفل سیاه به جای فلفل قرمز برای طعم دادن به قورمه سبزی استفاده کنید.
زردچوبه
زردچوبه یکی از ادویه های محبوب و رایج بین ایرانیان است. این ادویه دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضدالتهاب و ضد باکتریایی است و می تواند موجب سم زدایی کبد، شادابی پوست، تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود عملکرد قلب شود.
هنگام طبخ قورمه سبزی و در مرحله ابتدایی می تواندی زردچوبه را با پیاز و گوشت تفت دهید؛ سپس سبزی و لوبیا را به خورشت اضافه کنید.
ادویه هفت رنگ
یکی از ادویه های خورشتی بینظیر و چاشنی های غذاهای ایرانی، ادویه هفت رنگ است. این ادویه از ترکیب دارچین، هل، زیره، فلفل قرمز، فلفل سیاه و میخک تهیه می شود و دارای طبع گرم است. شما با اضافه کردن این ادویه به خورشت قورمه سبزی می توانید علاوه بر دادن طعمی دلپذیر به غذا، از خواص درمانی آن نیز بهره ببرید.
برای اضافه کردن این چاشنی فوق العاده به قورمه سبزی، بهتر است آن را با پیاز و گوشت تفت داده و سپس سبزی و لوبیا را اضافه کنید.
ادویه مخصوص قورمه سبزی
شما می توانید با ترکیب ادویه هایی نظیر پودر گل محمدی، پودر غوره، زردچوبه، فلفل سیاه، پودر رازیانه، تره خشک شده و شنبلیله خشک شده، ادویه مخصوص قورمه سبزی تهیه کنید. این ادویه یک طعم دهنده خوشمزه برای قورمه سبزی است.
طرز تهیه ادویه قورمه سبزی در خانه
طرز تهیه ادویه قورمه سبزی در خانه
برای تهیه ادویه قورمه سبزی می توانید ادویه هایی مثل زردچوبه، میخک، زیره و فلفل را جداگانه تهیه و آسیاب کنید و تفت دهید. با این روش می توانید میزان ادویه ها را با توجه به ذائقه خود تعیین کرده و از ادویه های تازه استفاده کنید.
ادویه و چاشنی قرمه سبزی را کی اضافه کنیم؟
ادویه و چاشنی قرمه سبزی را کی اضافه کنیم؟
بهترین زمان برای اضافه کردن ادویه بعد از تفت پیاز است؛ زیرا تفت دادن ادویه موجب افزایش عطر و طعم آن می شود. چاشنی های قورمه سبزی مثل رب انار، تمبر هندی، رب نارنج و آبغوره را باید نیم ساعت قبل از سرو خورشت به ان اضافه کنید.
اندازه ادویه و چاشنی قرمه سبزی چقدر باید باشد؟
اندازه ادویه و چاشنی قرمه سبزی چقدر باید باشد؟
میزان ادویه و چاشنی استفاده شده در قورمه سبزی کاملا به ذائقه افراد بستگی دارد؛ اما بهتر است مقدار چاشنی و ادویه زیاد نباشد زیرا موجب تغییر طعم و رنگ خورشت می شود. معمولا اندازه چاشنی ها معادل یک قاشق غذاخوری و ادویه ها معادل یک قاشق مرباخوری است.
ادویه مخصوص قورمه سبزی نذری
ادویه مخصوص قورمه سبزی نذری
برای قورمه سبزی نذری می توانید از ادویه و چاشنی های ذکر شده استفاده کنید. تفاوت قورمه سبزی نذری و مجلسی در میزان استفاده در سبزی های معطر آن است. در قورمه سبزی نذری میزان شنبلیله و گشنیز بیشتر از قورمه سبزی مجلسی است.
سخن پایانی
سخن پایانی
قورمه سبزی یکی از غذاهای محبوب ایرانی است و در نقاط مختلف ایران با روش های مختلفی طبخ می شود. یکی از مهمترین نکات در پخت قورمه سبزی، استفاده از سبزیجات تازه با اندازه های مشخص است. برای تهیه قورمه سبزی باید سبزی به خوبی تفت داده شود؛ توجه فرمایید که تفت دادن بیش از حد سبزی موجب تغییر طعم تلخ شدن آن می شود.
در زمان طبخ قورمه سبزی می توانید از ادویه های گوناگونی از قبیل زردچوبه، فلفل قرمز، ادویه هفت رنگ و فلفل سیاه استفاده کنید. چاشنی های محبوب قورمه سبزی نیز عبارتند از رب انار، تمبر هندی، رب نارنج و آبغوره.
بسیار عالی