چمچمو یکی از خوشمزه ترین نان های منطقه جنوب کشور به ویژه استان هرمزگان است، که قدمتی دیرینه نسبت به سایر خوراکی ها و نان های محلی این منطقه دارد.
چمچمو که در اصل یک نان فطیری است که بافتی شبیه پنکیک داشته و به نوعی یک نان شیرینی محسوب می شود. این نان همچنین عطر خوش و طعم شیرین و لذت بخشی دارد. نان چمچمو را می توانید در وعده عصرانه و یا صبحانه در کنار چای سرو کرده و میل نمایید.
در این مقاله ما نیز طرز تهیه نان چمچمو بندرعباس و هرمزگان را به شما آموزش می دهیم و نکات مربوط به پختن و آماده کردن این نان را برای شما شرح می دهیم. با این آموزش ما همراه باشید.
طرز تهیه نان چمچمو هرمزگان و بندر عباس
طرز تهیه نان چمچمو هرمزگان و بندر عباس
نان چمچمو که به نان تخم مرغی در استان هرمزگان و شهر بندر عباس شهرت دارد، از جمله نان های سنتی شهرستان های قشم و دولاب هم محسوب می شود.
ترکیبات اصلی این نان آرد، آب و شکر و تخم مرغ است که به راحتی می توانید آن را در روغن و بدون نیاز به فر سرخ نمایید. این نان شبیه پنکیک بوده و به لحاظ شکری و رازیانه که در آن وجود دارد، طعمی شیرین و خاصی را به آن بخشیده است. می توانید این نان را در میان وعده ها به همراه چای و عسل و مربا میل نمایید.
برای تهیه نان چمچمو بندرعباس شما نیاز به موادی نظیر شیر خشک، آرد، رازیانه و سایر مواد زیر دارید. موارد زیر با اندازه و مقدار معین برای پخت این نان ضروری هستند.
مواد لازم برای تهیه نان چمچمو
- آرد ( دو الی دو و نیم پیمانه )
- شکر ( یک پیمانه )
- مایه خمیر ( دو قاشق غذاخوری )
- رازیانه ( یک قاشق غذاخوری )
- روغن ( به میزان لازم )
- تخم مرغ ( دو عدد )
- هل ( یک قاشق غذاخوری )
- آب دو پیمانه
- شیر خشک یا شیر نصف پیمانه
طرز تهیه نان چمچوی محلی استان هرمزگان
طرز تهیه نان چمچوی محلی استان هرمزگان
طرز تهیه این نان به این صورت است که ابتدا آرد را دو بار الک کنید تا ناخالصی های آن گرفته شود. تخم مرغ ها را شکسته و رازیانه را در ظرفی جداگانه بریزید ( دقت کنید که رازیانه جزو لاینفک خمیر نان محلی چمچموی بندر عباس و استان هرمزگان می باشد )، آرد و آب را نیز به آن اضافه نمایید. خمیر مایه و شکر را نیز در مواد درون ظرف بیفزایید، و خوب ورز دهید.
سپس هل پودر شده را به مواد درون ظرف اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. پودر شیر خشک و یا شیر پاستوریزه را نیز در مرحله آخر به خمیر اضافه کنید. آنقدر خمیر را ورز می دهید تا به دست نچسبد.
روی خمیر درون ظرف نایلون قرار دهید و ظرف را در جای گرم به مدت دو ساعت نگه دارید تا خمیر به اندازه کافی استراحت کند تا خوب به اصطلاح وَر ( پف ) بیاید.
در سینی مقداری آرد بپاشید و خمیر وَر آمده را بیرون آورده و روی سطح سینی با وردنه پخش کنید. در دستور پخت نان چمچموی بندرعباسی نیاز است قبل از قالب زدن و شکل دادن خمیر دوباره به مدت ده دقیقه خمیر را ورز و استراحت بدهید و سپس در سینی پخش کرده و قالب بزنید.
برای قالب زدن خمیر می توانید به روش های مختلف عمل کنید یا خمیر را به اندازه های دلخواه بریده و با دست به آن شکل دهید و یا اینکه در سطح سینی پخش کرده و قالب های متنوع بر روی آن بزنید.
بعد از آن نوبت سرخ کردن نان ها می باشد. در یک تابه یا ظرف نسبتا گود به اندازه کافی روغن بریزید ( میزان روغن باید به اندازه ای باشد که سطح نان ها را بپوشاند ) سپس یکی یکی تکه های خمیر قالب زده را درون تابه پر روغن قرار داده و سرخ کنید.
در دستور پخت نان چمچموی بندر عباس و هرمزگان آمده است که بعد از آنکه دو طرف تکه های نان در روغن خوب سرخ و طلایی شد آنها را از روغن در آورده و روی دستمالی قرار داده تا روغنشان گرفته شود.
همچنین در هنگامی که نان ها در حال سرخ شدن در تابه هستند، نباید بر روی آنها با قاشق روغن داغ ریخت تا زودتر پخته شوند، زیرا این کار باعث می شود که نان ها زیاد پف نکند. برای پخت کامل نان باید یک طرف نان در روغن خوب سرخ و طلایی شده و سپس روی دیگر آن را برگردانده تا در روغن پخته و طلایی رنگ شود.
نان چمچو با خمیر جادویی
نان چمچو با خمیر جادویی
در طرز تهیه خمیر جادویی نان چمچمو می توانید شیر خشک را حذف کرده و به جای آن از شیر پاستوریزه ولرم در خمیر استفاده کنید که در صورت استفاده از شیر، آب نیز خود به خود برای خمیر کردن نان حذف می شود.
برای طرز تهیه خمیر جادویی نان چمچمو سه مرحله نیاز است تا نان ها به خوبی برشته و پخته شود، این سه مرحله و نکات مربوط به آن به شرح زیر است.
مرحله اول
همانطور که گفته شد بهتر است آردی که برای تهیه نان چمچمو استفاده می کنید، دو بار الک شده تا خمیر نان یکدست شود.
پس در مرحله اول برای تهیه خمیر جادویی نان چمچمو لازم است که آرد را دو بار الک کرده تا ناخالصی های آن از بین رفته و خمیر به اصطلاح گلوله نشود. در تهیه خمیر نان چمچمو به هنگام اضافه کردن مواد اولیه، لازم است یادآوری شود که رازیانه را به صورت پودری در خمیر استفاده کنید.
باید که پودر رازیانه در مراحل اولیه کار به خمیر اضافه شود. زیرا این گونه خمیر طعم رازیانه را به خود گرفته و نان طعم خوشمزه و بهتری می گیرد. رازیانه جز اصلی خمیر نان چمچمو می باشد.
سپس تمامی مواد را طبق دستور بالا در ظرف ریخته و در مرحله آخر هل را نیز اضافه کنید و خوب مواد را با دست و یا با قاشق خوب هم بزنید. تمام مواد خمیر هم اکنون آماده است.
مرحله دوم
برای تهیه خمیر جادویی نیاز نیست پودر شیر خشک به خمیر نان اضافه کنید. می توانید از شیر پاستوریزه ولرم استفاده کرده و آب را نیز حذف نمایید.
بعد از اینکه مواد خمیر آماده شده را خوب ورز دادید، ظرف را با نایلون بپوشانید و در دمای محیط در جایی که ترجیحا گرم است خمیر را به مدت دو ساعت گذاشته تا حجم آن زیاد شود.
توجه داشته باشید که میزان ورز خمیر باید تا آن جایی باشد که خمیر یک دست و لطیف باشد. برای این کار می توانید آب و یا شیر را به تدریج و در چند مرحله به خمیر بیفزایید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که دیگر خمیر به دست نچسبد و کاملا لطیف و یکدست شده باشد.
مرحله سوم
بعد از اینکه خمیر به مدت دو ساعت به اصطلاح استراحت کرده و حجمش زیاد شد، آن را بیرون بیاورید. روی سطح کار ( سینی یا سطح صاف ) ابتدا ارد بپاشید.
در این مرحله نیز نیاز است تا خمیر را قبل از قالب زدن کمی ورز دهید ( به مدت ده دقیقه ) سپس طبق دستور ذکر شده خمیر را به اندازه های دلخواه شکل داده و در روغن سرخ کنید.
برای سرخ شدن نان ها روغن باید کاملا داغ باشد. همچنین درجه شعله را روی متوسط گذاشته تا روغن و نان ها نسوزد و بوی بد نگیرد بهتر است بعد از سرخ شدن نان ها آنها را درون دستمال گذاشته تا روغن آنها به خوبی در بیاید.
برای استفاده از شیر به جای شیر خشک نیز باید شیر ولرم بوده تا خمیر گلوله نشده و به تدریج طبق مراحل ذکر شده به آن اضافه شود.
نکات مهم در مورد طرز تهیه خمیر نان محلی چمچمو
نکات مهم در مورد طرز تهیه خمیر نان محلی چمچمو
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد برای تهیه خمیر نان چمچمو باید آن را بعد از آماده کردن خوب ورز دهید. میزان ورز بستگی به این دارد که خمیر به دست نچسبد. دیگر انکه ظرفی را که برای استراحت خمیر در نظر می گیرید باید خوب چرب کنید. تمام ظرف باید کاملا چرب شود.
سپس ظرف را در محلی کاملا تاریک و گرم قرار دهید و با دستمالی آن را بپوشانید ( منظور کل ظرف را ). همینطور برای اینکه خمیر به هنگام پخت خوب در بیاید، بهتر است حباب ها و پف هایی که در خمیر وَر آمده ایجاد شده را با ورز دادن مجدد به خوبی بگیرید. این گونه نان هایتان تُردتر و خوشمزه تر نیز می شوند.
پختن این نان به سبک محلی استان هرمزگان به صورت سرخ کردن می باشد. اما اگر دوست دارید تا با فر این کار را انجام دهید درجه حرارت را در 180 درجه سانتی گراد قرار دهید.
نکته دیگر آنکه ظرف یا تابه ای که برای سرخ کردن نان چمچمو در نظر گرفته اید، باید کاملا با روغن داغ شود. در غیر این صورت خمیر در ته ظرف می چسبد.
نان چمچمو مربوط به کدام استان است؟
در هر گوشه ای از ایران انواع غذاها و خوراک های محلی و همچنین نان ها و شیرینی های خانگی وجود دارد که به دست توانا و هنرمند بانوان بومی هر منطقه تهیه می شود.
طور کلی می توان گفت که در جنوب کشور تقریبا دوازده نان محلی مختص این منطقه وجود دارد که دارای انواع مختلف با ترکیبات ویژه است. انواع نان های محلی جنوب کشور عبارت اند از بالا تاوه ای، لیهی، نان ریخته، تموشی، نان چووایی، تخم مرغی، نان دستی، نان کروسی، نان چمچمو، کپوک، و نان بنی و غیره که هر کدام از این نان ها ترکیباتی به همراه ادویه های مخصوص در آنها وجود دارد.
نان چمچمو نیز یکی از نان ها و به اصطلاح خوراک هایی است که در جنوب کشور در منطقه استان هرمزگان تهیه و مورد مصرف قرار می گیرد. این نان در هر کدام از مناطق استان نام و نحوه پخت متفاوتی دارد. به طوری که در بندر عباس به نان تخم مرغی معروف بوده و در جاهای دیگر مانند دولاب و یا جزیره قشم به آن نان خمیر هم می گویند. در واقع یکی از نان های سنتی جزیره قشم نیز محسوب می شود، که پخت آن در این منطقه شبیه دستور تهیه کیک بوده و بافتی شبیه پنکیک دارد.
ادویه این نان رازیانه و هل می باشد که برای رشد و سلامت و تغذیه کودکان و نیز بزرگسالان مفید است. اما مصرف بیش از اندازه رازیانه برای آقایان توصیه نمی شود.
این نان به لحاظ مواد تشکیل ددهنده آن دارای منبع پروتئینی غنی است که انواع ویتامین ها و مواد معدنی همچون کلسیم، منیزیم و سایر عناصر را نیز شامل می شود. همینطور دارای کالری نسبتا متوسطی است. بنابراین نان چمچمو را می توانید به عنوان یک غذای کامل در میان وعده و یا وعده های اصلی در تغذیه روزانه خود به همراه چای، دسر، و یا در کنار خوراک های دیگر میل نموده و از ان لذت ببرید.
