یکی از غذاهای مقوی که در جامعه امروزه ایران کمتر شناخته شده است سویق است. شاید برای اولین بار که اسم این غذا را میشنوید احساس عجیبی نسبت به آن پیدا بکنید اما ارزش غذایی بالا و استفاده از آن در رژیمهای غذایی خاص و یا برای افراد در بازههای زمانی خاص همانند زنان باردار، ما را مجاب خواهد کرد تا از آن بیشتر بدانیم.
سویق یک غذای تقویت کننده سالم و مقوی میباشد که برای تقویت زنان باردار و همچنین رشد بهتر جنین در ماههای آخر بارداری استفاده میشود. از سویق برای رژیمهای غذایی چاق کننده نیز میتوان بهره برد. پایه و اساس سویق آرد گندم است اما انواع گوناگونی همچون سویق عدس، سویق جو، سویق برنج، سویق سنجد، سویق کدوتنبل و… دارد که از این نظر دست شما باز است تا متناسب با مزاج و ذائقه خود سویق خود را انتخاب کنید.
اما سویق چیست؟ طرز پخت آن چگونه است؟ از کجا آمده است؟ و اصلا چه خواصی دارد؟ اگر به دنبال پاسخ این سوالات هستید با ما همراه باشید تا هر آنچه از سویق باید بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.
سویق؟! منظور از سویق همان قووت است؟
سویق یا صویق یک کلمه با ریشه عربی است و اساسا این غذا ریشه عربی دارد اما طرز تهیه این غذا آسان بوده و شما میتوانید خود در خانه یک سویق اصیل و خوشمزه داشته باشید و از خواص آن بهره ببرید. اما شاید جالب باشد که بدانید از این غذا در کتب قدیمی ایرانی اما با نامی فارسی یاد شده است. در اوایل قرن ششم هجری در کتاب ذخیره خوارزمشاهی از سویق با نام پست یاد شده است که دارای کاربردهای طبی در ایران باستان بوده است.
بسیار پیش میآید که سویق را با غذای مقوی دیگری به نام قاووت اشتباه میگیرند اما لازم است بدانید که این دو غذا با یکدیگر متفاوتاند. تفاوت قاووت و سویق نیز در این است که قاووت را بر خلاف سویق تفت نمیدهند و همچنین برای طبخ سویق بر خلاف قاووت از موادی مثل قند و شکر و هل به منظور شیرینی و مواد مزه دادن استفاده نمیشود. اگرچه هر دو غذا دارای خواص مغذی فراوانیاند اما نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت.
سویق برای کودکان
اگرچه سویق به واسطه طبع گرم و مواد مغذی فراوان برای تقویت افراد در تمامی سنین مناسب است اما این غذا با توجه به هضم آسان و مواد غنی و مقوی یک گزینه مناسب برای تغذیه کودکان بهخصوص خردسالان میباشد. سویق یک غذای کامل است چرا که در کنار خواص درمانی بسیار مغذی بوده و یک غذای ارزان قیمت نیز به شمار میآید.
سویق یک ماده غذایی بسیار مناسب برای خردسالان در حال رشد بوده و ترکیب آن با شیر جایگزین بسیار مناسبی برای شیر خشک و سر لاک است چرا که ارزش غذایی نسبتا بالاتری در مقایسه با آنها دارد اما نکته بسیار مهم آن است که باید در میزان مصرف آن دقت نمود، نمیتوان از آن به مقداری که از سر لاک استفاده میشود استفاده کرد. توصیه میشود که از آن به میزان یک قاشق غذاخوری به همراه شیر برای هر وعده کودکان شیرخوار استفاده نمود.
از دیگر خواص سویق برای کودکان میتوان به کمک برای استخوان بندی قویتر کودک اشاره نمود که به همین منظور استفاده از سویق گندم و جو بسیار توصیه شده است. از دیگر خواص آن افزایش وزن کودکان میباشد اما همانطور که پیشتر ذکر شد باید در میزان مصرف آن دقت نمود. اما در کنار خود کودک این ماده غذایی به هنگام بارداری نیز بسیار مفید میباشد. این ماده غذایی برای مادرانی که دچار فقر آهن هستند به هنگام بارداری بسیار توصیه شده است و علاوه بر آن میزان اسیدفولیک بدن در این دوران را نیز تأمین میکند.
سویق از چند ماهگی و چگونه برای کودک استفاده شود؟
نوزاد پس از گذشت شش ماه نخست علاوه بر شیر مادر نیاز دارد تا از غذاهای نیمه جامد نیز استفاده نماید در این بین سویق حاوی ذرات ریزتر به منظور انحلال بهتر یکی از بهترین مکملها برای این دوره میباشد. اما در خصوص نحوه تهیه و استفاده آن برای کودک لازم به ذکر است که سویق به طور کلی به دو طریق تهیه میشود یک آن که ابتدا دانهها را آسیاب نموده و سپس تفت دهیم و دیگر آن که ابتدا عمل تفت دادن را انجام دهیم و سپس دانهها را آسیا کنیم.
لازم به ذکر است که در مورد دانههایی همانند گندم و جو بهتر است که ابتدا عمل آسیا نمودن را انجام داده و سبوس موجود در دانهها را جدا کرده و به صورت جداگانه حرارت دهیم. دقت شود که عمل تفت دادن بدون اضافه کردن هیچ ماده غذایی اضافی و با استفاده از حرارت غیر مستقیم صورت میگیرد. علت جدا نمودن آرد از سبوس نیز مدت زمان کمتری است که سبوس نسبت به آرد احتیاج دارد تا تفت داده شود در نتیجه با جدا کردن آنها از یکدیگر میتوان از سوختن سبوس جلوگیری نمود. سپس در مرحله بعد سبوس تفت داده شده را الک میکنیم تا نشاسته آن جدا شود و در آخر آن را با آرد تفت داده شده مخلوط میکنیم.
لازم به ذکر است که سویق را به صورت ترکیب مقدار مساوی گندم و جو نیز میتوان تهیه نمود. اضافه نمودن مقداری روغن زیتون به سویق نیز میتواند تأثیر گذاری آن را تسریع کند. سویق را با خرما و یا شیر و عسل ترکیب نمایید و از ترکیب آن با آب خودداری نمایید. سویق را به مقدار مناسب در روز و به صورت ناشتا به کودک بدهید. اگر سویق به درستی و با کیفیت تهیه شده باشد بلافاصله بعد از استفاده شروع به گرم کردن بدن کودک میکند.
طرز تهیه سویق برای چاقی چیست؟ سویق چند روزه چاق میکند؟
همانطور که در بخش قبل نیز ذکر شد یکی از ویژگیهای اصلی سویق، خاصیت افزایش وزن آن است. به منظور افزایش وزن میتوانید از سویق گندم، جو، گندم و جو و یا سویق کامل که در بخشهای بعدی به توضیح بیشتر در مورد آن میپردازیم استفاده نمایید.
طرز تهیه سویق برای چاقی همانند آنچه در قسمت قبل به آن اشاره شد شامل دو روش کلی است اما بهترین روش آن این است که ابتدا دانهها و حبوبات را آسیا نموده و سپس آنها را با حرارت غیر مستقیم بدون استفاده از روغن تفت بدهیم و مدت زمان لازم به منظور تفت دادن برای یکچهارم کیلو غلات و یا حبوبات بیت 15 تا 20 دقیقه میباشد اگرچه این تایم برای سبوس غلات کمتر بوده و باید جدا شده و جداگانه به مدت کمتری تفت داده شوند.
نوع سویق مناسب به منظور ایجاد چاقی متناسب با تبع و مزاج شما میتواند متفاوت باشد و شما میتوانید سویق مناسب خودتان را استفاده نمایید، اما در مورد مدت زمان مورد نیاز برای تأثیر گذاری سویق معمولا متناسب با میزان فعالیت، متابولیسم بدن، نوع سویق مصرفی و مقدار مصرف متفاوت خواهد بود اما آنچه مسلم است تأثیر بسزای آن بر روی چاقی بدن است.
نگاهی کلی به طرز تهیه انواع سویق
هر چند طرز تهیه انواع سویق به طور کلی بر یک پایه و اساس میباشد اما به جهت شفاف سازی کاملتر، در ادامه مطلب نکات مربوط به طرز تهیه انواع مختلف سویق به صورت مجزا ذکر شده است.
سویق جو
ابتدا به عنوان مثال نیم کیلو آرد جو و نیم کیلو سبوس جو را که کاملا آسیاب کردهاید را از پیش آماده نمایید. لازم به ذکر است که آسیا نمودن هرچه بیشتر و یکدستتر کمک میکند تا جذب مواد مغذی بهوسیله بدن بهتر صورت گرفته و عمل هضم راحتتر باشد. سپس سبوس و آرد جو را به شکل جداگانه تفت دهید. سپس سبوس جو را مجددا آسیا نموده و تفت بدهید تا به خوبی نرم شود.
برای تفت دادن تنها از حرارت ملایم استفاده نموده و نیاز به اضافه نمودن ماده غذایی دیگری به هنگام پخت نمیباشد. در آخر سبوس و آرد را با هم مخلوط نمایید. میتوانید آن را به صورت خشک میل نموده و یا آن را در شیر حل کرده و استفاده نمایید.
سویق گندم
به منظور تهیه سویق گندم نیز دقیقا میتوانید همانند جو عمل نمایید. توجه شود که در مصرف سویق گندم به اندازه مناسب دقت نمایید. سویق گندم برای افزایش وزن را میتوان هر روز به صورت ناشتا به میزان دو یا سه قاشق غذاخوری به همراه شیر و عسل و یا خرما میل نمود.
سویق سنجد
به منظور تهیه سویق سنجد توصیه میشود آن را به همراه هسته آسیا نموده و سپس با حرارت ملایم به مدت 10 الی 15 دقیقه تفت دهید. آسیا نمودن سنجد بهوسیله آسیاهای خانگی قدری مشکل بوده و ممکن است منجر به خراب شدن آسیای خانگی شود، پس حتیالامکان سعی کنید تا پودر سنجد را از عطاری تهیه نمایید.
سویق عدس
برای تهیه سویق عدس بهتر این است که از عدس دیم استفاده نمایید چرا که سویق به دست آمده از آن دارای یکدستی و کیفیت بهتری خواهد بود. بعد از آسیا نمودن عدس آن را به مدت 15 الی 20 دقیقه تفت داده و در صورت نیاز این اقدام را محددا تکرار نمایید تا سویق شما نرم و یکدست شود.
سویق شسته
سویق شسته با سویق معمولی در آن است که برای تهیه سویق شسته گندم، جو و یا سایر غلات و حبوبات باید ابتدا آنها را درون ظرفی ریخته و مقدار مناسبی آب بر روی آن اضافه نماییم و سپس بعد از تهنشین شدن آن آب را تخلیه نموده و این اقدام را چند بار تکرار نماییم و در آخر غلات یا حبوبات ته نشین شده را در دستمالی تمیز ریخته و آب آنها را گرفته و خشک نماییم، حال باقی مراحل همانند روند معمول طی خواهد شد.
سویق نخود
رای تهیه سویق نخود باید مقدار مناسبی از آرد خام آن را در تابه مناسب ریخته و با شعله متوسط آن را تفت داد. نکته کلیدی تهیه سویق نخود این است که در مقایسه با سایر سویقها نیاز به مدت زمان و حرارت بیشتری دارد. سویق نخود نفاخ نبوده و طعم مناسبی در مقایسه با حالت خام آن دارد.
سویق کدوتنبل
برای تهیه این سویق خوش عطر و طعم باید یک کدو تنبل سالم و کمی سفت را انتخاب نموده آن را پوست گرفته، سپس به صورت حلقه، حلقه و در آخر به صورت حلالی خرد نمایید. حال تکههای خرد شده را در معرض نور آفتاب و یا شعله ملایم بخاری در فصول سرد قرار داده و زمان کافی به آن بدهید تا خشک شود. در مرحله بعد کدو خشک شده را پودر نموده و به مدت 10 الی 15 دقیقه تفت دهید، حال سویق شما آماده خواهد بود.
انواع مختلف سویق چه خواصی دارند؟
حال که با نکات مختلف طرز تهیه انواع سویق آشنا شدیم لازم است تا با خواص و ویژگی هر یک نیز آشنا باشیم تا ضمن به دست آوردن آگاهی کافی و با توجه به نیاز خود سویق مناسب خود را شناسایی و تهیه نماییم.
خواص سویق جو
سویق جو خود میتواند علاوه بر خواص درمانی یک وعده غذایی کامل باشد. سویق جو تویت کننده انرژی بدن، تنظیم کننده قند خون بوده و در کاهش درد ناشی از دیسک گردن (بهوسیله مالش آن به طور موضعی) مؤثر میباشد.
خواص سویق گندم
اگر به دنبال یک سویق مناسب به منظور افزایش وزن هستید، سویق گندم یک گزینه مناسب است البته در نار این ویژگی سویق گندم در افزایش قوای جنسی و بنیه بدن نیز بسیار مفید است.
خواص سویق سنجد
به طور کلی کلیه خواص سنجد را میتوان در سویق آن نیز یافت، سویق سنجد نیز همانند سویق گندم باعث افزایش وزن بوده و یک مکمل غذایی مناسب برای کودکان در حال رشد میباشد.
خواص سویق عدس
بسیار جالب است بدانید که با تبدیل عدس به سویق عدس میتوان خاصیت مضر سودازا بودن آن را کاهش داد؛ سویق عدس تقویت کننده معده و رفع کننده عطش است. سویق عدس باعث افزایش وزن و تراکم و تقویت استخوان بدن میشود.
خواص سویق شسته
این نوع از سویق علی رقم خواص معمول سویق دارای اثرات مثبت بر روی پاها داشته و به درمان فلج و ام اس کمک میکند.
خواص سویق کدو تنبل
سویق کدو تنبل در درمان بیش فعالی کودکان و برخی اختلالات مغزی همانند پارکینسون مؤثر است. نکته مثبت این سویق آن است که کسانی که به دنبال برخورداری از خواص بینظیر کدو تنبلاند اما با مزه آن رابطه خوبی ندارند میتوانند از سویق کدو تنبل که بسیار خوشخوراکتر است استفاده نمایند.
خواص سویق نخود
سویق کمر با توجه به این که تقویت کننده قوای کمر میباشد یک عامل مؤثر در کاهش درد دیسک کمر و درمان آن میباشد.
کلام آخر
سعی شد در این مطلب به خواص، طرز تهیه و نکات کلیدی بهرهگیری از انواع مختلف و رایج سویقها اشاره شود، هر چند که انواع مختلف سویق و خواص آنها فراتر از آنچه گفته شد میباشند. همچنین لازم به ذکر است که هر آنچه در این مقاله پیرامون کاربردهای درمانی و رژیمی سویقها گفته شد تنها جنبه درمان خانگی داشته و مطمعنا در صورت وجود مشکل باید به پزشک و یا مشاور تغذیه متخصص در امر مربوطه مراجعه گردد.
همچنین شما دوستان می توانید برای خرید ادویه جات عمده و انواع چاشنی های غذا، زیتون از طریق سایت چاشلند اقدام به سفارش فرمایید تا در عین کاهش هزینه ها از بهترین کیفیت موجود استفاده نمایید.