برای آموزش طرز تهیه ترشی لیته که یکی از چاشنیهای محبوب و پرطرفدار ایرانی است کافی است چند دقیقه وقت گذاشته و ما را همراهی کنید.
در سراسر دنیا معمولاً کنار غذای اصلی از چاشنیها و همراه غذاهای گوناگونی همچون سالاد، خیار شور، ماست و انواع ترشی استفاده میشود. همراه غذاها اشتها را تحریک نموده و در هضم غذا نیز مؤثر هستند.
در ایران و بسیاری از کشورهای آسیایی، انواع گوناگون ترشی به همراه غذا مصرف میشود که یکی از انواع این ترشیها، ترشی لیته میباشد
تفاوت ترشی لیته با سایر انواع ترشی، علاوه بر نوع مواد به کار رفته در آنها در این است که در تهیه ترشی لیته، تمامی مواد آن را به خوبی خرد و یا له مینمایند.
ترشی لیته به همراه غذاهای زیادی همچون لوبیا پلو، کوکو، کتلت و کوفته سرو شده و اشتهای شما را برای مصرف این غذاها افزایش میدهد.
مواد مورد نیاز در طرز تهیه ترشی لیته
مواد تشکیل دهنده ترشی لیته و طرز تهیه آن در نقاط مختلف، با یکدیگر تفاوت دارد اما عمده موادی که در تهیه ترشی لیته به کار میرود و در انواع گوناگون ترشی لیته مشترک هستند از این قرار است:
بادمجان، گل کلم، هویج، سبزیهای معطر، انواع فلفل، ادویه ترشی، هویج، خیار، سیر، سرکه، نمک، فلفل سبز تند و فلفل دلمهای در رنگهای مختلف آن
از سبزیهای معطر به کار رفته در ترکیب ترشی لیته میتوان به جعفری، پونه، ریحان، گشنیز، شوید، تره، مرزه و ترخون اشاره کرد.
همچنین ادویههای مورد استفاده در تهیه ترشی لیته، عموماً زیره سبز، زیره سیاه، زردچوبه و ادویه کاری میباشد. البته سیاه دانه، نعنای خشک، تخم گشنیز و گلپر از اجزای جدا نشدنی ترشی لیته میباشند.
در تهیه انواع مختلف ترشی لیته، بنا به سلیقه و ذائقه، از تعدادی از مواد ذکر شده استفاده نمیشود و یا انواع دیگری از مواد به ترکیبات آن اضافه شده و مقدار ترکیبات، کم یا زیاد میشود.
طرز تهیه ترشی لیته خانگی
گام اول: بادمجانها را شسته و در آبکش قرار دهید تا آب آن چیده شود. سپس با دستمالی آنها را خشک نموده و کلاهک بادمجانها را از بدنه آن جدا کنید.
توجه داشته باشید که بادمجان مورد استفاده در ترشی لیته باید گوشتی باشد و نباید تخم داشته باشد تا لیته شما ظاهر بهتری داشته باشد.
گام دوم: بادمجانهای خشک را با پوست، روی آتش کباب کنید و بگذارید خنک شده و بعد پوست آن را جدا نمایید.
برای کباب کردن بادمجانها میتوانید از منقل، فر و یا شعله مستقیم اجاق گاز استفاده کنید.
گام سوم: حبههای سیر را به همراه بادمجانها درون مخلوط کن ریخته و خوب هم بزنید. شما میتوانید برای این کار به جای مخلوط کن از چرخ گوشت استفاده کنید.
گام چهارم: هویج، گل کلم، فلفل سبز تند و رنگهای مختلف فلفل دلمهای را حسابی خرد کرده و به مخلوط بادمجان اضافه کنید.
گام پنجم: انواع سبزیهای معطر را خوب شسته و درون ظرف آبی قرار دهید تا به مدت 30 دقیقه خیس بخورد؛ سپس سبزیها را از درون آب خارج کرده و پس از خشک کردن، درون غذاساز یا مخلوط کن آنها را خوب خرد نمایید.
گام ششم: سبزیهای خرد شده را به بقیه مخلوط اضافه کرده و مقداری نمک و زردچوبه به مخلوط نهایی اضافه کرده و مجدداً مخلوط کنید.
گام هفتم: مخلوط آماده شده را درون شیشه ریخته و درون شیشه را با سرکه پر کرده و درب آن را بسته و به مدت حدود یک هفته تا 10 روز در یخچال قرار دهید تا ترشی لیته شما جا بیفتد.
فواید مصرف ترشی
مصرف انواع ترشیها در پیشگیری از سرطان مؤثر بوده و در درمان بیماریهای قلبی عروقی، چاقی، یبوست و بیماریهای گوارشی مفید است.
مصرف ترشی، از افزایش قند خون جلوگیری میکند. چربی خون را کاهش میدهد. سطح اسید معده را کنترل مینماید. در جذب آهن و پروتئین مؤثر بوده و به فرایند هضم غذا کمک میکند.
البته باید در مقدار استفاده از ترشی حد اعتدال را رعایت نموده و از آنجایی که ترشیها طبع سردی دارند، با مصلح آنها مورد استفاده قرار گیرند.
انواع ترشی لیته
پس از این که با طرز تهیه ترشی لیته خانگی آشنا شدید خوب است که انواع گوناگون ترشی لیته را نیز بشناسید.
در میان انواع مختلف و گوناگون ترشی، ترشی لیته یکی از رایجترین و پرمصرفترین آنها میباشد که خود، انواع گوناگونی داشته و در هر محل با استفاده از مواد مخصوص و شیوهای متفاوت تهیه میشود.
از انواع ترشی لیته میتوان به ترشی لیته بادمجان، ترشی لیته مخلوط، ترشی لیته تند جنوبی، ترشی لیته شمالی و ترشی لیته بندری اشاره نمود.
طرز تهیه ترشی لیته بندری
تفاوت اساسی ترشی لیته بندری با سایر لیتهها در طعم بسیار تند آن است. در تهیه ترشی لیته بندری به جای کباب کردن بادمجانها، آنها را درون آب و سرکه و با شعله ملایم میپزند.
در عمل آمدن ترشی لیته بندری نیز ابتدا آن را درون یخچال نمیگذارند. بلکه پس از قرار دادن شیشه حاوی لیته تند بندری در دمای محیط، آن را به یخچال منتقل میکنند.
ترشی لیته شمالی (نازخاتون) و طرز تهیه آن
یکی دیگر از انواع ترشی لیته، ترشی لیته شمالی است که به آن ترشی نازخاتون نیز گفته میشود. ترشی لیته شمالی، نیاز به مرحله طولانی عمل آمدن نداشته و شما میتوانید بلافاصله بعد از سرد شدن ترشی نازخاتون، آن را مصرف نمایید.
همچنین در تهیه ترشی نازخاتون، از آبغوره و آب انار به جای سرکه استفاده میشود و در هنگام سرو، آن را با گردو تزئین میکنند.
در ترکیبات ترشی نازخاتون علاوه بر مواد رایج در تهیه لیتهها، از گوجه فرنگی و پیاز خرد شده نیز استفاده میشود.
نکات مهم در طرز تهیه ترشی لیته
- میزان نمک ترشی لیته باید نسبتاً زیاد باشد تا ترشی لیته شما کپک نزند.
- یکی دیگر از دلایل کپک زدن ترشی لیته، جوشاندن سرکه آن میباشد.
- در تهیه ترشی لیته میتوانید از سرکه انگور، سرکه سیب، سرکه خرما و یا سرکه سفید استفاده کنید.
- به جای کباب کردن بادمجان، میتوانید آنها را با مقداری سرکه، نمک و ادویه روی شعله ملایم گاز بپزید.
- سرکه مورد استفاده در تهیه ترشی لیته باید خالص باشد. (آب نداشته باشد).
- برای آن که پوست بادمجانها راحت جدا شوند بادمجانهای داغ را درون کیسه فریزر قرار دهید تا خنک شود.
- در تهیه انواعی از لیتهها از ادویه مخصوص ترشی استفاده نمیشود.
- د تهیه ترشی لیته میتوانید از سبزیهای خشک شده به جای سبزی تازه استفاده کنید.